کد مطلب:129885 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:171
دفع یک توهم
گویند: زحر بن قیس جعفی در جنگ صفین همراه امام علی (ع) حضور داشت و حضرت او را بر فرماندهی چهارصد تن از عراقیان گمارد. پس از امام علی (ع) نیز او همچنان فرمانده باقی ماند و امام حسن (ع) به او فرمان داد تا برایش بیعت بگیرد. علاوه بر این، امام احمد بن حنبل و احمد بن عبدالله عجلی وی را توثیق كرده اند. بنابراین آورنده سر حسین (ع) باید شخصی جز او بوده باشد - و او نیست -. [1] .
پاسخ: نظر غالب در میان سیره نویسان و مورخان این است كه آورنده سر شریف، زحر بن قیس جعفی بوده است. [2] هر چند كسان دیگری نیز مطرح شده اند. مثل ابن نما كه می گوید زحر بن قیس مذحجی بوده [3] و یا اینكه می گویند شمر بن ذی الجوشن بوده است [4] چنین به نظر می آید كه ذكر نام هایی مانند زفر بن قیس [5] یا زجر بن قیس [6] ناشی از تصحیف باشد؛ و همه ی اینها به یك شخص باز می گردد. آری یك احتمال هم وجود دارد و آن محفز بن ثعلبه ی عائذی است. [7] گویا وی هنگام وارد شدن اسیران بر یزید با آنها بوده و در اینجا نقل ها به هم در آمیخته است. برخی نوشته اند كه سر شریف را او آورد [8] ؛ و
برخی می نویسند كه سر شریف امام (ع) و نیز اهل بیتش را او آورد [9] برخی هم می نویسند كه او همراه اهل بیت حسین (ع) آمد [10] ؛ و رأی برگزیده نیز همین است. به هر حال مشهور این است، آن كسی كه سر حسین (ع) را نزد یزید برد، زحر بن قیس ملعون بود.
اما اینكه گفته اند او از یاران علی (ع) بوده است و... این نخستین شیشه ای نبود كه شكست. چندین تن از یاران علی (ع) به جاهلیت سیاه بازگشتند. مگر شمر از یاران علی (ع) در صفین نبود؟ مگر در آن جنگ مجروح نشد [11] ؟ مگر شبث بن ربعی از اصحاب امام علی (ع) و امام حسن (ع) نبود؟ تا آنجا كه گفت: «ما مدت پنج سال همراه علی بن ابی طالب (ع) و پسرش با خاندان ابوسفیان جنگیدیم. سپس با فرزندش به دشمنی برخاستیم. در حالی كه او بهترین اهل زمین بود، ما به همراه خاندان معاویه و پسر سمیه زناكار با او می جنگیم». [12] ولی مهم سرانجام كار و حسن عاقبت است.
اما توثیق امام حنبل و عجلی از نظر ما ارزشی ندارد.
پاسخ: نظر غالب در میان سیره نویسان و مورخان این است كه آورنده سر شریف، زحر بن قیس جعفی بوده است. [2] هر چند كسان دیگری نیز مطرح شده اند. مثل ابن نما كه می گوید زحر بن قیس مذحجی بوده [3] و یا اینكه می گویند شمر بن ذی الجوشن بوده است [4] چنین به نظر می آید كه ذكر نام هایی مانند زفر بن قیس [5] یا زجر بن قیس [6] ناشی از تصحیف باشد؛ و همه ی اینها به یك شخص باز می گردد. آری یك احتمال هم وجود دارد و آن محفز بن ثعلبه ی عائذی است. [7] گویا وی هنگام وارد شدن اسیران بر یزید با آنها بوده و در اینجا نقل ها به هم در آمیخته است. برخی نوشته اند كه سر شریف را او آورد [8] ؛ و
برخی می نویسند كه سر شریف امام (ع) و نیز اهل بیتش را او آورد [9] برخی هم می نویسند كه او همراه اهل بیت حسین (ع) آمد [10] ؛ و رأی برگزیده نیز همین است. به هر حال مشهور این است، آن كسی كه سر حسین (ع) را نزد یزید برد، زحر بن قیس ملعون بود.
اما اینكه گفته اند او از یاران علی (ع) بوده است و... این نخستین شیشه ای نبود كه شكست. چندین تن از یاران علی (ع) به جاهلیت سیاه بازگشتند. مگر شمر از یاران علی (ع) در صفین نبود؟ مگر در آن جنگ مجروح نشد [11] ؟ مگر شبث بن ربعی از اصحاب امام علی (ع) و امام حسن (ع) نبود؟ تا آنجا كه گفت: «ما مدت پنج سال همراه علی بن ابی طالب (ع) و پسرش با خاندان ابوسفیان جنگیدیم. سپس با فرزندش به دشمنی برخاستیم. در حالی كه او بهترین اهل زمین بود، ما به همراه خاندان معاویه و پسر سمیه زناكار با او می جنگیم». [12] ولی مهم سرانجام كار و حسن عاقبت است.
اما توثیق امام حنبل و عجلی از نظر ما ارزشی ندارد.
[1] ر. ك بغية الطلب، ج 8، ص 3784.
[2] ر. ك. الطبقات (ترجمة الامام الحسين (ع) من القسم غير المطبوع)، ص 81؛ الفتوح، ج 2، ص 180؛ العقد الفريد، ج 5، ص 130؛ تذكرة الخواص، ص 260، مقتل خوارزمي، ج 2، ص 55.
[3] مثيرالاحزان، ص 98.
[4] الاخبار الطوال، ص 260.
[5] المنتظم، ج 5، ص 341.
[6] تذكرة الخواص، ص 260.
[7] الطبقات (ترجمة الامام الحسين)، ص 82؛ سير اعلام النبلاء، ج 3، ص 315.
[8] سير اعلام النبلاء، ج 3، ص 315؛ الطبقات، ص 82؛ تاريخ الاسلام (حوادث 80 - 61) مقتل خوارزمي، ج 2، ص 58.
[9] تاريخ الطبري، ج 4، ص 254.
[10] الارشاد، ج 2، ص 119؛ اعلام الوري، ص 248؛ انساب الاشراف، ج 3، ص 416؛ تاريخ الطبراني، ج 4، ص 352.
[11] وقعة صفين، ص 267.
[12] مقتل الحسين (ع)، مقرم، ص 242.